Otel denetimleri ne durumda, denetimler otellerin geleceğini nasıl etkileyecek?

İhmallerden doğan trajik otel yangınları, denetim eksikliğinin getirdiği güvenlik tehditleri günümüzde otel ve konaklama tesislerindeki denetimlerin doğru ve eksiksiz yapılmasının ciddi şekilde önem arz ettiğini ortaya çıkardı. 

21 Ocak 2025'te Bolu Kartalkaya'da ülkemizi yasa boğan ve 78 kişinin ölümüyle sonuçlanan bir otel yangını felaketi meydana geldi. 

12 katlı otelde 161 oda ve 350 yatak vardı ve en son 2015 yılında yenilenmişti. Yangın, Kartalkaya'nın ziyaretçi sayısının arttığı ve otelin %80-90'ının dolu olduğu kış okul tatili sırasında meydana geldi. Bu durumda yangında vefat edenler arasında 78 kişiden 36'sı ne yazık ki çocuktu. Birçok ihmal ve tedbirsizlik can kaybıyla beraber otelin sonunu da getirdi. Bu olay sonucunda otele yetkililer tarafından kilit vuruldu.

Bolu Kartalkaya'da yaşanan otel yangının ardından otellerdeki güvenlik önlemlerinin arttırılması sebebiyle Bakanlık ve Belediyeler kolları sıvadı. 

Bu doğrultuda otellerle ilgili bir süreç başladı. Kaymakamların koordinesiyle ilerleyecek süreçte ruhsatı olmayan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığından işletme belgesi olmayan otellerin tamamı için İstanbul Valisi Davut Gül tarafından araştırma ve denetleme kararı verildi. Bu süreç süresince faaliyetlerine son verilecek otel sayısının 253 olduğu ortaya çıktı. 24 Ocak 2025’te Kültür ve Turizm Bakanlığı yaptığı incelemelerde ise 6000 otelin ruhsatının iptal edildiğini duyuruldu.

Henüz Kartalkaya Otel yangınının yaraları sarılmamışken bir yangın felaketi de Uludağ'da yaşandı. Uludağ’da bir süre önce ocak ayında turizm işletme belgesi olmadığı için kapatılan bir otel’de yangın çıktı. Yangında Türkiye Kayak ve Snowboard Öğretmenleri Derneği Başkanı, eski milli kayakçı Yahya Usta (57) ile oğlu milli kayakçı Berkin Usta (25) hayatını kaybetti. 12 kişinin bulunduğu otelden çıkarılan 2 kişi bilinci kapalı şekilde hastaneye kaldırıldı. 

Denetimler sonrası belgeleri yenilenmeyen otel hakkında mahkemece tahliye kararı verildiği öğrenildi. Bu olayla beraber otel ve konaklama tesislerindeki denetimlerin hayati bir önem arz ettiği bir kez daha görüldü.

Denetimler Yetersiz, Facialar Büyük

Son zamanlarda yaşanan trajedi diyebileceğimiz otel yangınları, denetim mekanizmalarının yetersizliğini bir kez daha gözler önüne serdi. Özellikle Bolu Kartalkaya’da bulunan Otel’de çıkan yangında 79 kişinin hayatını kaybetmesi, sektördeki güvenlik açığını ve eksik denetimleri gündeme taşıdı. Ülkemizde denetimleri eksik olan ve faaliyetlerine devam eden yüzlerce otel olduğunu düşünmek ise oldukça tedirgin edici. Tabii bu durumun denetimi düzenli yapılan, güvenlik önlemlerini eksiksiz şekilde yerine getiren otelleri kapsamadığını söyleyebiliriz. Ülkemizin bir turizm ülkesi olması itibarıyla çok fazla güvenilir, misafirlerinin konforunu her şeyin üzerinde tutan otel işletmeleri oldukça fazla.

Denetim Süreçlerinde Eksiklikler Neler? 

Bugün birçok otelde, yangın güvenliği sertifikasının alınmasının yeterli olduğu düşünülüyor ve bu belgeyi aldıktan sonra düzenli kontroller yapılmıyor. Oysa otellerin, alarm sistemleri, yangın söndürme sistemleri, ateşe ve dumana duyarlı malzemeler, acil çıkış planları ve personel eğitimleri gibi hayati konularda sürekli olarak denetlenmesi gerekiyor. Ancak bunların kontrolleri ya eksik yapılıyor ya da tamamlanmıyor. Bu durumda hayati tehlike yaratan güvenlik açıkları ve riskler gün yüzüne çıkıyor.

Peki Otel Denetimleri Nasıl ve Kim Tarafından Yapılır?

Turizm yatırım ve işletmelerinin denetimi, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın hazırladığı yönetmeliğe göre, Bakanlık kontrolleri veya Bakan tarafından görev verilmesi halinde Bakanlık müfettişlerince yapılır.

Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü; belge talebinde bulunulan veya belgeli yatırım ve işletmelerin bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca yapılacak tespitlerini, iş yoğunluğu, kaynakların etkin ve verimli kullanımı ile işin niteliğini dikkate alarak aşağıda belirtilen personel aracılığıyla da yapabilir:

a) İl kültür ve turizm müdürleri,

b) Geçici veya özellik arz eden yatırım ve girişimler için Bakan tarafından belirli bir görev ve süre ile görevlendirilecek Bakanlık personeli.

Denetimlerden Geçemeyen Oteller İflas Bayrağını mı çekecek?

Otellerin denetim süreçlerinden geçmesi konaklama ve otelcilik alanında işletmesi olan şirketlere maddi kayıplar getireceğini de söylemek mümkün.

Son dönemde Türkiye’de otellerin denetimler nedeniyle kapatılması, özellikle bazı bölgelerde turizm sektörünü olumsuz etkiledi. Bu durumun en belirgin yaşandığı bölgeler arasında Doğu Karadeniz ve Ege kıyıları var.

Doğu Karadeniz'de kayıt dışı konaklama sorunu öne çıkarken Trabzon’da kayıt dışı otellerin fazlalığı, resmi otellerin faaliyetlerini olumsuz etkilediği gözler önüne çıktı. Trabzon Otelciler Birliği Başkanı Mustafa Aksu’ya göre, kentte 282 resmi otele karşılık yaklaşık 2.800 kayıt dışı otel bulunuyor. Bu durum, turizm sezonunun zayıf geçmesine ve resmi otellerin gelir kaybına neden olduğu biliniyor.

Otelciler Tedirgin

Ege Bölgesi'ne baktığımızda ise sezona göre otellerin doluluk oranı geçtiğimiz yıllara göre daha düşük seyrediyor. Bu durum ise yaz sezonu yaklaşırken otelcileri tedirgin ediyor.

Bu düşük doluluk oranları ne yazıkki da otel işletmecilerini personel çıkarmaya yönlendiriyor.

Denetimlerin Turizm Sezonuna Etkisi

Balıkesir ve Kastamonu gibi illerde turizm sezonu öncesi yapılan denetimler, işletmelerin güvenlik ve hijyen standartlarını artırmayı hedefliyor. Balıkesir’de de özellikle yangın güvenliği denetimleri yoğunlaşmış, Marmara Adaları’ndan gelen talepler öne çıkıyor, Kastamonu’da ise gıda güvenliği denetimleri artırıldığı biliniyor.

Uzun Vadede Olumlu Sonuç Bekleniyor

Bu denetimler, kısa vadede bazı işletmelerin kapanmasına neden olsa da, uzun vadede turizm sektörünün sürdürülebilirliği ve turist güvenliği açısından olumlu sonuçlar doğurması bekleniyor.

Önlemler Eksiksiz Yapılırsa Sorun Ortadan Kalkar

Sonuç olarak, Türkiye’de otel denetimleri ve kapanmalar, bölgesel farklılıklar gösteriyor. Doğu Karadeniz ve Ege bölgeleri bu durumdan daha fazla etkilenirken, Akdeniz bölgesi olumlu bir seyir izliyor. Denetimlerin turizm sezonuna etkisi, kısa vadede olumsuz olsa da, uzun vadede sektörün kalitesini arttıracağı bekleniyor. Tatil ve konaklama yapacak kişiler de güvenlik riskleri açısında tedirginlik yaşamayacak ve son yıllarda yaşanan otel felaketlerinin bir daha tekrarlanmaması için büyük bir önlem olacak. 

KAYNAK

https://tr.wikipedia.org/wiki/Bolu_Grand_Kartal_Otel_yang%C4%B1n%C4%B1

https://www.trthaber.com/haber/turkiye/uludagda-kapatilan-otelde-yangin-cikti-2-kisi-hayatini-kaybetti-902081.html